این شهرستان از نظر توپوگرافی، کوهستانی‌ترین و تا حدودی مرتفع‌ترین منطقه استان زنجان محسوب می گردد که در ارتفاع متوسط 2050 متری از سطح دریا قرار دارد. از نظر آب و هوایی دارای اقلیم نیمه مرطوب فرا سرد بوده و اوضاع جوی و شرایط اقلیمی آن بر حسب پستی و بلندی‌ها سخت متغیر می باشد .
معرفی جاذبه های گردشگری خدابنده
معرفی خدابنده
شهرستان خدابنده یکی از شهرستان‌های استان زنجان با مساحت نزدیک به 5151 کیلومتر مربع است که از شمال به شهرستان ابهر، از شرق به استان قزوین، از جنوب به استان همدان، از جنوب غربی به شهرستان بیجار و از غرب به شهرستان ایجرود محدود می گردد و در فاصله حدود 88 کیلومتری جنوب شرق زنجان و 42 کیلومتری سلطانیه واقع شده است.
شهرستان خدابنده از نظر توپوگرافی، کوهستانی‌ترین و تا حدودی مرتفع‌ترین منطقه استان زنجان محسوب می گردد که در ارتفاع متوسط 2050 متری از سطح دریا قرار دارد. از نظر آب و هوایی دارای اقلیم نیمه مرطوب فرا سرد بوده و اوضاع جوی و شرایط اقلیمی آن بر حسب پستی و بلندی‌ها سخت متغیر می باشد .
در ارتفاعات آب و هوا سرد و کوهستانی با زمستانی پر برف و در دشت‌ها خصوصاً در فصل تابستان آب و هوا معتدل و خشک است و میانگین دمای سالانه 3/10 درجه سانتی‌گراد بوده و حداکثر مطلق دما 0/37 درجه سانتی‌گراد و حداقل آن به 0/20 درجه سانتی‌گراد می‌رسد. متوسط بارندگی سالیانه در حدود 6/428 میلیمتر می باشد .
جاذبه های گردشگری خدابنده
بقعه قیدار نبی (ع)
یکی از آثار تاریخی خدابنده بنای بقعه قیدار نبی(ع) متعلق به قیدار بن اسماعیل بن ابراهیم(ع) از پیامبران است این مسئله با استشهاد 65 نفر از علمای طراز اول مورد تائید قرار گرفته است. این بنا ابتدا بر روی 3 ردیف سنگ سبز تراشیده از آجر ساخته شده است، تا ارتفاع یک متری دور تا دور بنا با کاشی‌های شش گوش، به رنگ فیروزه، بنفش، سیاه و سفید پوشیده است برفراز گنبد دو جداره نشسته است.
ترکیب کلی تزئینات از موتیفی به نام شمسه از وسط عرقچین سقف با کاربندی زیبایی منشعب گردیده و این کاربندی به نوبه خود تصاویر را محدود نموده است. گچ بری‌ها از گل و بوته، لچک و ترنج، تصویر خیالی ملائک، درخت تزئینی که همان درخت معروف زندگی است همراه با پرندگان زیبا طراحی شده است.
تزئینات بنا با توجه به سبک گچ بری‌ها و مفاهیم تصاویر مربوط به دوره صفویه می باشد . بدین ترتیب، ساختمان بقعه در سال 719 احداث و گنبد بنا در سال 751 اجرا شده و گچ بری‌ها در قرن 11 هجری قمری ساخته شده است. گنبد این بنا در عین سادگی بسیار جالب و به سبک خاص و از نوع گنبدهای زنگوله‌ای می باشد .
مسجد جامع سجاس
این مسجد در 12 کیلومتری شمال غربی شهرستان خدابنده واقع شده است . این اثر تاریخی مربوط به دوره سلجوقیان می باشد . آثار و بقایای این شهر کوچک بیانگر عظمت آن در دوره‌های مختلف اسلامی است. مسجد جامع سجاس را می‌توان یکی از آثار برجسته منطقه دانست. این مسجد به سبک مسجد شبستانی بنا گردیده است. بنای موجود شبستان دارای گنبدی است که به سبک چهار طاقی احداث شده است.
این مسجد از آجرهایی به ابعاد 5×21×21سانتی متر ساخته شده است. گنبد این مسجد که از نوع گنبدهای یک پوششی است با آجر اجرا شده و تزئینات آن منحصرا به نقش ستاره ایرانی محدود بوده که از آجر پدیدار گشته است.
مسجد جامع سجاس از نظر گچ بری و کتیبه‌ها بسیار ارزنده و قابل توجه می باشد و چهار کتیبه در آن به چشم می‌خورد این کتیبه‌ها از نظر سبک و تکنیک گچ بری با کتیبه‌های مساجد جامع اصفهان، قزوین و قروه قابل قیاس می باشد . با توجه به آثار به جای مانده، این مسجد متعلق به اوایل قرن پنجم هجری قمری است.
غار کتله خور
غار شگفت انگیز کتله‌خور غاری خشکی – آبی است که در 155 کیلومتری جنوب زنجان و 80 کیلومتری جنوب خدابنده قرار دارد. غار کتله‌خور از نظر کیفیت بلورها و قندیل‌ها، زیبایی و تعدد طبقات نخستین غار آهکی جهان شناخته شده است. این غار در نزدیکی شهر کوچک گرماب قرار دارد و مسیر متداول برای بازدید از این جاذبه طبیعی جاده زنجان به خدابنده(قیدار) در امتداد زرین آباد به گرماب می باشد .
غار کتله خور، غاری آهکی است که در برخی نقاط آن گل رس و خاک های حاوی اکسید آهن قابل مشاهده می باشد . این غار از نظر قدمت تقریبا همسن غار علیصدر در همدان است. البته این دو غار از دو جهت با هم تفاوت دارند. یکی اینکه غار علیصدر همدان غاری است کاملا آبی، اما غار کتله خور زنجان غاری تقریبا خشک می باشد . دوم اینکه آهک‌های غار کتله خور نسبت به آهک‌های غار علیصدر بسیار خالص‌تر است که این خود عاملی است جهت زیباتر شدن غار، چرا که خالص بودن آهک‌ها موجب شفافیت آنها و در نتیجه عبور نور از قندیل‌ها می‌شود.
طبق نظریه‌های علمی و نقشه‌های زمین شناسی غار کتله خور در دل کوه ساقیزلو در آهک‌های الیگومیوسن مربوط به دوران سوم زمین شناسی به وجود آمده و تقریبا حدود 30 میلیون سال می‌تواند قدمت داشته باشد.
مسجد جامع خدابنده
این مسجد در ضلع شرقی بقعه نبی (ع) در شهرستان خدابنده واقع می باشد که در سال 1321 هـ.ق در دوران محمدعلی شاه قاجار با نظارت جهان شاه خان افشار (که فئودال منطقه بوده) از اعتبارات موقوفه قیدار نبی بنا گردیده است . مسجد جامع خدابنده به سبک مساجد شبستانی می‌باشد و آجر کاری شبستان به شیوه بسیار عالی طراحی شده است. این مسجد دارای یک سر در و دو مناره به سبک بناهای دوران قاجاریه می باشد . در ضلع غربی مسجد هشت واحد حجره جهت تربیت طلاب علوم دینی اختصاص داده شده است.
قیدار داغی
کوهی به بلندای آسمان ، سخت و با غرور و سرد با سرمایی که در قله آن برف پاییزی می نشیند و تا انتهای اردیبهشت در آن مشاهده می گردد . بهار این کوه بهشتی است سراسر سبز و با دشتهایی گسترده و زیبا که اهالی طبیعت وجود این همه زیبایی را از یاد نمی برند و در هر فرصت کوچکی به دیدار این همه زیبایی می شتابند.
برای مشاهده ادامه مطلب معرفی جاذبه های گردشگری خدابنده کلیک کنید
